“Dob ai laho ma naboru ai, ibahen ma songon na hinatahon ni si Elias, gabe adong ma sipanganon bani, bani si Elias pakon bani dakdanak ai ganup ari” (1 Raja-raja 17:15).
Anggo dear do relasi ni bapa pakon inang bani keluarga tontu lang adong na mangkarosuhkon adong parsirangan, tarlobih halani hamateian. Bahat do bapa pakon inang atap pe suami-istri na mansurahon ase boi das sayur matua, marmalas uhur bani hatuahon janah mangidah pahompu das bani na mar-nini mar-nono. Tapi ai sura-sura ni jolma do hansa, halani haputusan goluh pakon parujung ni goluh ni sada-sada jolma adong bani Naibata, janah ai rusia ni Naibata do. Halani ai, pusok tumang do uhur anggo sura-sura sihol rap matua ai lang boi terjadi halani marujung ma goluh pargotong (sumai). Naha pe bujurta, naha pe pambahenanta bani goluh on, anggo ujung goluh ni jolma hak ni Naibata do ai.
Ibotoh Naibata do bahasa sirang halani hamateian memang mangkorhon pusok ni uhur na bagas tumang, janah ra do dokah ase boi tarjalo haganupan in ambahni ai sitaronon na maningon ijalo bani panorang ai pakon hu lobeanni ari. Ibagas botoh janah ihadearhon Naibata do ganupan ai.
Ai sihol pasedahon ni uhur ni sada inang do Naibata marhitei na marujung goluh ni sada-sada pargotong? Tontu Lang! Naibata sihol padearhon goluhni sada inang na mabalu, ase lobih mangondoskon diri bani Naibata. Lang itadingkon Naibata sada inang namabalu anggo totap do marondos bani Naibata. Songon sada puang na mabalu i Sarfat bani panorang ai. Halani ibagas botoh ni Naibata do haganupan ai, janah sihol pataridahkonon-Ni do idop ni uhur-Ni bani inang namabalu, dong do bagianni masing-masing. Dong do bagianni Naibata aima mangidopi ase boi margogoh inang namabalu. Sonai homa dong do homa parbagianni sada inang mabalu na maningon sihorjahonni ase boi ia pulih janah monang bani sitarononni ai.
Anggo pitah tangis das na mandolei do na ihorjahon sada inang namabalu, tontu hasedaon do na roh, janah gabe borat tumang ma goluh on. Halani ai songon naboru namabalu i Sarfat ai: “dob ai laho ma naboru ai, ibahen ma songon na hinatahonni si Elias ai.” Agepe borat bani na manamuei si Elias, halani otik ni nitak pakon bah na dong bani inang namabalu ai, tapi ihorjahon do na ihatahon si Elias ai bani. Hunjon do sasintongni mungkahni perubahan ampa gogoh. Anggo ihorjahon ma aha na gabe tanggung jawab sada inang namabalu, tontu hunjai do ia dapotan. Janah Naibata pe manumpaki do, seng gayuran, sungkup, bosur do, halani Naibata do na mangkatahon ai bani naboru na mabalu ai marhitei si Elias.
Artini marlaku do hata ni Naibata on ronsi sadokah ni dokahni bani ganupan inang na mabalu na porsaya bani Naibata. Agepe lang adong keterampilan, lang dong horja sadokah on, anggo maningon horja ma laho manggoki haporluanni niombah na tading maetek ai (anak yatim, anak tanpa bapak), seng anjai maseda tapi justru pasti dapotan, sungkup janah bosur do, ai do homa padan ni Naibata hu bani inang na mabalu: ”Bapa do Ahu bani na tading maetek (Psalmen 68:5).
Halani Bapa do Naibata bani anak yatim (tading maetek) tontu isarihon Naibata do aha na porlu bani bahkan bani masa depanni. Tapi inang na mabalu ai do na gabe parhiteianni pasu-pasu ai. Aido ase ulang pala tonjam bani na mandompakkon masalah ni goluh on tarlobih ma na marpardomuan bani goluh si ganup ari, agepe gabe pangurupi ni halak i rumah atap i juma, age martigatiga pakon na leganni ai, sai ipasu-pasu Tuhan in do ganup. Ambahni ai memang bani adat gati do inang na mabalu itadingkon keluarga besar, bahkan lang isisei pakon na leganni, bahkan gati do homa moru bahkan ianggap lang dong be anggo marpardomuan bani tean-teanan ni keluarga. Moru do “harga” ni sada inang mabalu bai adatta. Gati do ai terjadi. Anggo terjadi pe ai, ulang mandolei hita on, ulang marungut-ungut, hita do na boi paluahkon dirinta humbani kondisi ai. Dong do Naibata hasomanta rap pakon hita na laho manogu, mangurupi das na mambela hakta (2 Musa 22: 22-24).
Anggo soh hita bani sitaronon ai marhitei na marah, mandolei, manghutuk keluarga, roh galekni do janah roh sedani do. Puho ma rap pakon Naibata ase monang melewati ai haganupan. Janah na tang sipentingan, ihadearhon Naibata do hita gabe inang mabalu ase manjalo idop ni uhur-Ni do. Ase lang boi gabe pelakor (perebut laki orang).
Anggo bermasalah inang na mabalu bani masalah seks, lang boi gabe alasan ase marbangkis, lang boi. Justru ai do dalan ase ijalo kuasa ni Naibata ase iahapkon hita idop ni uhur-Ni laho manrajai dirita (Kolose 3:5). Bila porlu laho ma hu paramedis/bidan manambari pasal sinonon. Boi do ganupan in irajai sada inang na mabalu anggo mangindo gogoh bani Tuhan. Janah ulang homa dalahi gabe hasoman berbagi pengalaman bani sitaronon, halani galek do dagingta on. Hubani Naibata ma aduhon hita na masa bani goluhta on ase ibere dalan-Ni, janah ipargogohi Naibata ma hita. Anggo memang porlu tumang banta hasoman berbagi pusok ni uhur, pangindo bani Tuhan ise ma hasoman na boi gabe tempat berbagi sitanoron, ase songon na sonang uhurta. Tapi tempat na botul, pasti janah dear pangaduanni inang na mabalu aima Naibata marhitei tonggo, doding ampa puji-pujian.
Halani ai ihorjahon inang na mabalu ma bagianni, aido dalan margogoh, pulih, janah madear goluh ni sada inang mabalu. Aha na lang ongga iidah mata, na lang ongga itangar pinggol janah lang ongga dapot uhur ai do na ipasirsir Naibata hubani. Sadalan pakon haganupan in lambin iparmaloi Naibata do hita mambagi panorang, membagi pansarian ase gabe das janah sungkup ganupan. Songon na ialami na mabalu i Sarfat ai, gabe adong sipananon bani, bani si Elias, bani niombah ni ai. Seng dong na gayuran halak na porsaya in anggo ihorjaon do horjani ibagas hasintongan. Seng dong na gayuran inang namabalu rap pakon niombahni na lang mar-bapa ai anggo ihorjahon do tanggungjawabni ibagas hasintongan, halani markuasa do Naibata laho padearhon, mansarihon ase gok, bosur janah das bani hadearaon bani goluhta on. Asal ma totap manggoluh ibagas hasintongan.
Naha ma pasal niombahni inang namabalu? Inang namabalu mungkin sibuk ma mansarihon goluh siganup ari, ambani ai marpusok ni uhur halani itadingkon pargotong, janah ra do pihak keluarga lang mangarusi kondisi ni sidea, bahkan lang peduli bani situasi na idompakkon inang na mabalu. Memang ra do adong masalah domu hujon, hubani anak atap pe boru ni inang namabalu ai. Tapi boi do iarusi hita ai halani sidea, apalagi etek-etek ope domma lang marbapa, butuh do perhatian pakon kasih sayang na utuh humbani namatorasni. Anggo terjadi pe situasi na lang dear, ulang putus asa, ulang mandolei, ulang marungut-ungut janah ulang ibandingkon hita niombah ai pakon niombah na legan. Maseda do holi ganupan, inang na mabalu ai pakon niombahni. Horjahon hita mansarihon haporluanni goluhta sa tuk ni gogohta. Pardiatei hita niombah sa tuk ni gogohta, janah na tang sipentingan aima totap marondos janah mamboan sidea bani Naibata. Halani Naibata do na berjanji “gabe Bapa” bani sidea. Tontu isarihon do aha na porlu hujai. Amin. (bgs/hks)
Pdt. Nirmala Sinaga, M.Si