Ilustrasi gambar: canva.com

PARLOBEINI

Parsaoran ni orang tua pakon niombahni sasintongni on ma parsaoran sijengesan, na gok holong, damei pakon malas ni uhur. Orang tua domma mangkaholongi niombahni paima tubuh ia   hu dunia on. Namatorasni domma mamamahkon sipanganon pakon pangajarion na dear humbani haetek-etekon ni niombahni. Buei tumang na dob idalani orang tua janah riap pakon niombah bani ganup ari.  Sidearan domma ibahen orang tua hubani niombahni halani niombah aima buahni holong ni orang tua na ipasu-pasu Tuhan. Mardingat haganupan on, sasintongni orang tua pasti ma domma manandai parbagas pakon pardarat ni niombahni.  

Sonai homa niombah marbanggal ibagas holong ni namatorasi. Niombah, humbani haetek-etekonni domma mangahapkon sonaha holongni orang tua, janah domma homa mangkaholongi orang tuani na somal isobut sebagai cinta pertama ni niombah. Niombah pe seharusni domma mananda sonaha orang tuani. Relasi ni niombah pakon orang tua seharusni aima parsaoran ni na marsihaholongan, marsiarusan janah totap ihasiholhon.  Hape bani goluh si ganup ari, buei ope orang tua na maruntol marsahap hubani niombahni janah buei do niombah na lang marosuh marsaor atap marbuali pakon orang tuani.

KESALAHAN NA GATI UMPAH BANI PARSAORANNI ORANG TUA PAKON NIOMBAHNI

Adong piga-piga pahara na mambahen orang tua maruntol mandompakhon niombahni sonai homa niombah seng marosuh marbuali pakon orang tuani. Gati ope jumpah orang tua na lang berubah mengihutkon perubahan ni niombahni. Orang tua lang mardingat bahasa niombahni domma lambin marbanggal janah mungkin homa domma pentaran marimbang ia sandiri. Sadalan hubani pertambahan ni umur ni niombah, tambah do homa uhur ni sidea. Tambah use parsikolahan ni niombah pe domma daoh dearan marimbang parsikolahan ni orang tua. Tapi ilobei ni orang tua gati do niombah ianggap lalap etek, dakdanak janah ianggap sebagai jolma na lang marpambotoh janah maningon totap iajari. Na lobih parahni aima buei orang tua na mandikte niombahni pasal aha na maningon horjahonon ni niombah. Cara ni orang tua na sonin mangkorhon sogam ni uhur do bani niombah.

Buei homa orang tua na lang mambere kepercayaan pakon tanggung jawab hubani niombahni. Icurigai pasal haganup.  Ibatasi pasal haganup secara berlebihan. Porsayanan orang tua hubani halak na legan marimbang niombahni sandiri. Lang dong dapot niombah kesempatan laho pataridahkon kualitas dirini halani domma parlobei ibatasi orang tuani. Pahara-pahara sonin mambahen etek uhur ni niombah.  Dob ni niombah seng ra marsahap pakon orang tua janah buei do na barani manlawan orang tuani. Halani ai, orang tua maningon padearhon cara berpikirni pasal niombahni. Ganup jolma do mamingkirkon janah mangusahahon na dear do bani dirini. Dong bei do potensi – kemampuan na dear bani ganup jolma – sonai do homa age niombah.  Ibotoh niombah do aha na madear bani domu hubani pangajarion na dob dapotsi sadokah ni on.   

NA PORLU SIPADEARON BANI HUBUNGAN ORANG TUA PAKON ANAK

Orang tua porlu tumang mardingat bahasa niombah in ibagas proses lambin marbanggal pasal haganup. Tambah umur, marbanggal angkula, tambah janah marbanggal do homa uhur pakon pingkiran ni sidea. Niombah torus do berkembang. Lang be songon na dob ni in. Lang ganup be maningon siajarion. Porlu ma homa orang tua marlajar humbani niombahni. Ase lang pitah orang tua tumang na gabe pengirim pesan hubani niombah. Tapi timbal balik ma. Niombah pe maningon dapot kesempatan do gabe pengirim pesan hubani orangtuani. Anak pe boi janah berhak do patugahkon aha na ibagas uhurni. Orang tua porlu tumang manangihon niombahni ase ibotoh orang tua aha janah sonaha cara berpikir ni niombah. Songon niombah na iarapkon sisrir manangihon hatani orang tua, sonai do homa orang tua maningon sirsir manangihon hata ni niombah. Marhiteihon ni na sirsir marsitangi-tangian, totap ma jumpah hubungan niombah pakon orang tua na totap jenges janah  marsiarusan.

Pahara tanggung jawab pakon kepercayaan pe porlu tumang siparuhurhonon ni orang tua. Niombah mamorluhon rasa percaya humbani orang tuani. Ihaporsayai margaul pakon hasoman torbangni. Ibere panorang khusus bani niombah marsaor pakon hasoman-hasomanni. Bani parsaoran pakon torbangni niombah in dapotan aha na pas domu hubani perkembangan ni sidea. Ihaporsayai janah ibere wewenang mengatur parduitonni sandiri. Naha pe hadobanni maningon ia sandiri do na mandalankon haganupan ai. Ihaporsayai mangkorjahon horja na agak beresiko. Contoh: buei do niombah na lang boi mamboan kendaraan hape adong do kendaraan ni orang tuani halani lang ongga ibere kepercayaan hubani niombah laho marlajar mamboan kendaraan. Atap aha pe alasan ni orang tua pasal on, pangkorhonni ai ma mansedai parsaoran ni orang tua pakon niombah. Bani ganup pahara pasal kepercayaan dan tanggung jawab on, orang tua totap mampardiatei janah mambahen parsahapan (komunikasi yang terbuka) pasal haganupan ai ase niombah totap manjaga haporsayaon ni iondoskon hubani. Ambahni ni porlu tumang do homa mampardiatehon sonaha cara ni orang tua marbual-buali (pola komunikasi) pakon niombahni.

Komunikasi aima cara patugahkon na ibagas uhur hubani halak na legan. Dong do pola komunikasi na isobut komunikasi asertif, aima pola komunikasi na patugahkon aha na niahapkon (bagaimana perasaan saya) janah na totap manjaga uhur pakon perasaan ni hasomanta na marsahap pakon hita. Boi ididah hita contoh komunikasi asertif marhitei contoh kasus na mangihut.

Contoh kasus: “Niombah dokah atap bagas borngin ase mulak hu rumah”.

Komunikasi umum aima – “Mase dokah ho mulak?

“Ai huja do deba ho, mase bagas borngin ho ase mulak?”

“Ai aha do deba sahapkonon ase pala sonai dokahni ho mulak?

Contoh komunikasi asertif pasal pahara in ai aima

1. Pusok do uhurhu anakku, anggo dokah ho mulak hu rumah.

2. Lang tenang hu ahap anggo lape mulak ho rumah anakku.

3. Lang boi modom au anggo lape i rumah hita ganup.

4. Malas tumang ma uhurhu anggo girah ho mulak hu rumah.

Komunikasi asertif on mangarahkon niombah marpingkir sandiri pasal parlahou ni ai ronsi aha na gabe pangkorhonni parlahou ni ai hubani orang tuani. Komunikasi asertif on mambobai niombah gabe dewasa maruhur. Ase siparlajaran ni orang tua do berkomunikasi secara dewasa, dear, janah positif. Pola komunikasi na asertif ma namin ibahen orang tua sanggah marsahap pakon niombahni. 

Na legan use na porlu idingat orang tua aima orang tua gabe model bani niombahni. Parsahap ni orang tua maningon dear. Ekspresi sanggah marsahap pe maningon dear. Orang tua maningon mampu gabe model na dear ilobei ni niombah. Ulang niombah gabe ianan manguseihon ganup emosi/marah na ibagas uhur ni orang tua. Intonasi marsahap pakon niombah pe porlu do homa dear. Ulang lalap nada tinggi mambahen niombah gabe emosi. Ise pe lang marosuh marbual pakon halak na lalap nada tinggi, termasuk ma ai age anakmu sandiri.

Parlahou ni orang tua pe maningon totap dear. Dear i darat janah maningon dear homa ibagas rumah.  Hasoman na i darat ai mungkin seng mambotoh ganup parlahou ni orang tua tapi niombah mangidah buei tumang pasal aha na ihorjahon orang tuani. Age dear parsahap anggo lang dear pangabak, mangkorhon hasedaon do ai. Ra do lang sanggup niombah mardingat ganup podah na madear na isahapkon orang tua tapi niombah pasti mampu mangidah janah mangihutkon aha na ihorjahon orang tuani.

Orang tua aima model siihutkonon ni niombah. Anggo orang tua domma gabe idola bani niombahni pasti ma marosuh niombah marbual pakon orang tuani. Suhar hunjai, anggo lang jumpah keteladanan bani orang tuani, marayoh do niombah mangidah ai.

PANUTUP

Parsaoran ni orang tua pakon niombah aima hubungan na unik. Halani ai porlu torus iparlajari janah ipadear ase mardalan dear mangihutkon perkembangan na masa. Porlu tumang kesediaan ni orang tua selaku pribadi na domma ongga gabe niombah laho pajengeskon parsaoranni pakon niombahni. Ingat hita ma bahasa orang tua domma ongga gabe niombah paima gabe orang tua tapi anggo niombah lape ongga gabe orang tua. Halani ai orang tua do na maningon bueinan marusaha laho padearhon hubungan orang tua-anak. Orang tua maningon torus marlajar janah berubah seiring pertumbuhan anak ase totap mampu marhasoman pakon niombah. Orang tua maningon gabe idola na totap ihasiholhon niombahni. Andohar ma ganup orang tua na mambasa tulisan on boi gabe pribadi na ihasiholhon niombahni. (bgs/hks)

Pdt. Juniati Saragih, MSi